هبه چیست؟
هبه عقدی است که به وسیله آن یک نفر مالی را رایگان به کس دیگری تملیک میکند. در این عقد تملیک کننده واهب، طرف دیگر را متهب، مالی را‌که مورد هبه است عین موهوبه میگویند.
شرایط لازم عقد هبه:
- واهب باید برای معامله و تصرف در مال خود اهلیت داشته باشد.
- واهب باید مالک مالی باشد که هبه میکند.
- هبه واقع نمیشود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ندارد.
- در صورتی که عین موهوبه در ید متهب باشد محتاج به قبض نیست.
- اگر قبل از قبض واهب یا متهب فوت کند هبه باطل میشود.
انواع هبه:
هبه شامل دو نوع معوض و غیر معوض میشود.
هبه معوض: هبه معوض در واقع هبه است که واهب در ازای عین موهوبه چیزی از متهب دریافت میکند. در واقع این نوع هبه دارای شرط عوض می‌باشد اما این انتقال نیز باید به صورت رایگان انجام پذیرد.
هبه غیرمعوض: اگر در هبه شرط عوض گذاشته نشود، هبه غیر معوض است و متهب در ازای هبه چیزی به واهب نمی‌دهد.
رجوع از هبه:
عقد هبه عقدی جایز است و برگشت از آن امکانپذیر است . هنگامی که واهب از عقد پشیمان شده و عین موهوبه را پس می‌گیرد در اصطلاح حقوقی رجوع از هبه اتفاق می‌افتد.
- در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
- در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
- در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.