تفکیک و صورتمجلس تفکیکی
در مقالات گذشته معنای افراز ملک مشاع را به طور کامل توضیح دادیم در این مبحث میخواهیم به توضیح درباره تفکیک بپردازیم. ابتدا لازم به ذکر است که در بحث افراز ملک در مالکیت چند شخص میباشد و برای تقسیم و مشخص شدن سهم هر یک اقدام به افراز ملک مشاع می‌کنند اما در تفکیک ممکن است مالک یک شخص باشد اما به دلایل مختلف مال خود را تقسیم بندی می‌کند. برای تفکیک طبق ماده 150 قانون ثبت هر‌گاه نسبت به ملکی از طرف مالک یا قائم‌مقام او تقاضای تفکیک شود این تقاضا به اداره ثبت ارسال می‌گردد و در تقاضانامه باید ارزش مورد تفکیک بر اساس ارزش معاملاتی روز تعیین شود و هزینه تفکیکی از طرف ذی‌نفع بر اساس مبلغ مزبور قبلاً پرداخت گردد. مبنای وصول هزینه تفکیک ارزش معاملاتی روز خواهد بود. هر چند بهای معامله بیش از ارزش معاملاتی روز باشد.
حال اصطلاح دیگری تحت عنوان صورت مجلس تفکیکی نیز وجود دارد که در بحث حقوقی هنگامی که شما ملکی را از شخصی به وسیله تنظیم مبایعه‌نامه، قول‌نامه و … خریداری می‌کنید معمولا تاریخ معینی برای تعهد به تنظیم سند رسمی در نظر گرفته می‌شود حال اگر ملک نوساز باشد از طریق صورتمجلس تفکیکی، حدود و مساحت قسمت اختصاصی و همچنین مشترکات آن مشخص می‌گردد بنابر‌این پیش از تنظیم سند رسمی الزاما تنظیم صورت مجلس تفکیکی برای مشخص شدن سهم هر یک از مالکین الزامی میباشد. اگر سازنده و یا فروشنده ملک از تنظیم صورتمجلس تفکیکی خودداری کند خریدار می‌تواند از طریق دادخواست، الزام به اخذ صورتمجلس تفکیکی را از دادگاه بخواهد.