حکم غیابی و واخواهی
حکم دادگاه برای خوانده نسبت به دعوای مطرح شده حضوری صادر میشود مگر در حالتی که خوانده، نماینده قانونی وی، وکیل و یا قائم مقام او در دادگاه حضور پیدا نکنند و دفاعیات خود را نیز به صورت مکتوب به دادگاه ارائه نکند و یا اخطاریه ابلاغ واقعی نشده باشد.(منظور از اخطاریه ابلاغ واقعی، اخطاریه ای است که در آن، اوراق به خود شخص مخاطب ابلاغ میگردد و از وی رسید دریافت میشود. اگر این سه شرط واقع شود، دادگاه در غیاب خوانده به دعوا رسیدگی کرده و حکم را صادر میکند که به آن حکم غیابی گفته میشود.
بر طبق ماده 304 قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که خواندگان متعدد باشند و فقط بعضی از آنان در جلسه دادگاه حاضر شوند و یا لایحه دفاعیه تسلیم نمایند، دادگاه نسبت به دعوای مطروحه علیه کلیه خواندگان رسیدگی کرده سپس مبادرت به صدور رای مینماید، رای دادگاه نسبت به کسانی که در جلسات حاضر نشده و لایحه دفاعیه نداده اند و یا اخطاریه، ابلاغ واقعی نشده باشد غیابی محسوب است. حال اگر محکوم علیه به حکم غیابی صادر شده اعتراض نماید که این اعتراض، واخواهی نامیده میشود و در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی میباَشد.
نکته مورد توجه بر اساس ماده 307 قانون آیین دادرسی مدنی این است که در صورتی که خوانده نسبت به رای غیابی صادر شده واخواهی نماید و در رسیدگی بعدی حکم به نفع او صادر شود، خواهان ملزم به جبران خسارت ناشی از اجرای حکم اولی به واخواه می باشد.