اقاله
در مقاله پیشین در مورد شرایط انفساخ قرارداد صحبت کردیم. همانطور که بیان شد انفساخ قرارداد زمانی اتفاق می افتد که با وجود صحیح بودن عقد و خارج از اراده حقوقی طرفین، قرارداد به صورت خود به خود منفسخ میشود. اما در حالتی نیز ممکن است با اراده طرفین و به دلایل مختلف، قرارداد توسط خود طرفین منحل میگردد.
اقاله یکی از روشهای انحلال قرارداد میباشد. بر اساس 284ماده قانون مدنی اقاله به هر لفظ یا فعلی واقع میشود که دلالت بر بهم زدن معامله کند. در معنای عام اقاله به معنی برهم زدن معامله با رضایت طرفین میباشد. در اصطلاح حقوقی اقاله “تراضی دو طرف عقد بر انحلال و زوال آثار آن در آینده” است از این تعریف این چنین برداشت میشود رضایت طرفین در اقاله از شروط اصلی بر هم زدن قرارداد میباشد.
عقود از نظر حق فسخ کردن به دو دسته عقود لازم و جایز تقسیم میگردند. عقود لازم به عقودی گفته میشود که به جز در موارد مشخصی که تعیین شده طرفین حق به هم زدن آن را ندارند. اما قرارداد جایز عقدی است که طرفین حق برهم زدن آن را دارند. از آنجایی که موضوع اقاله برهم زدن قرارداد با رضایت طرفین است بنابراین در مورد قراردادهای لازم صدق میکند زیرا در قراردادهای جایز ماهیت فسخ برای طرفین وجود دارد.