اجرت المثل تصرف
به صورت کلی زمانی که اشخاص املاک غیر را بدون رضایت مالک مورد استفاده قرار دهند در واقع آن ملک را متصرف شدند. مالک میتواند بابت ایامی که املاکش توسط شخصی تصرف شده بوده است از دادگاه درخواست اجرت المثل نماید. به میزان مبلغی که در ازای تصرف ملک از متصرف درخواست میشود اجرت المثل ایام تصرف گفته میشود.
برای مثال قرارداد اجاره دارای مدت زمانی معینی میباشد و پس از به پایان رسیدن این مدت مستاجر موظف به تخلیه ملک میباشد. در صورتی که مستاجر حاضر به تخلیه نباشد بابت ایامی که بدون رضایت مالک، ملک را مورد تصرف قرار داده است موظف به پرداخت اجرت المثل میباشد. میزان اجرت المثل معمولا بر اساس معیارهای مختلفی تعیین میشود و میزان ثابتی ندارد به همین دلیل کارشناسان ملکی و دادگاه ها میزان دقیق آن را مشخص میکنند. در مواردی قرارداد اجاره بین متصرف و مالک وجود داشته باشد مانند مثال بالا، میزان مبلغ اجاره بهایی که در اجاره نامه لحاظ شده است میتواند به عنوان معیاری برای تعیین اجرت المثل قرار گیرد که به آن اجرت المسمی گفته میشود.
به صورت کلی از آنجایی که دعاوی مالی زیر 20 میلیون تومان در شورای حل اختلاف مورد بررسی قرار میگیرد بنابراین اجرت المثل پروندههای زیر 20 میلیون تومان نیز در شورای حل اختلاف بررسی میگردد اما برای مبالغ بیش از آن باید به دادگاه های حقوقی مراجعه کنند و با ارائه دادخواست تامین دلیل به کارشناس حقوقی خواستار تعیین میزان دقیق اجرت المثل شوند.
در دریافت اجرت المثل و بحث تصرف نه تنها اشخاص بلکه اگر شهرداریها و یا سازمانهای دیگر نیز بدون رعایت قوانین برای اجرای طرحهای عمرانی و عمومی تصرفی در ملک اشخاص به وجود آورند موظف به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف میباشند.